سابقه تاریخی
آجرکاری تزیینی در معماری معاصر، چه در دوره های عصر باستان و چه در دوره معماری اسلامی، بیانگر اندیشه و ذوق مردمانی بوده که تحت تأثیر معیارهای هنر و زیبایی قرار گرفته اند. تزیینات آجری پیش از دوره ی اسلامی نیز رواج داشته و گمان می رود نقش های برجسته ی لعاب دار کاخ های هخامنشی و آپادانا به روش فن آجر تراشی اجرا شده است؛ به این معنا که در ابتدا آجر‌های ساده و بدون نقش، در کوره پخته شده و بعد با ‌‌تراش آ‌‌‌ن‌ها، نقش های ‌برجسته‌ سنگی که اغلب عبارت بود از ردیف سربازان یا حیوانات دوگانه مثل شیردا‌‌‌ل ‌ها، در آورده‌ و در پایان لعاب کاری کرده اند. آجر‌‌تراشی در دوره های اسلامی، از دوره سلجوقی توسعه یافت و یکی از مهم‌‌ترین کاربرد‌های آن در کتیبه ‌نگاری بوده است. برای اجرای کتیبه لازم بود ابتدا اجر صیغل و ‌‌تراش بخورد، تا شکل حروف و کلمات در آن اجرا شود. تزیینات معماری، با سبک ها و شکل های مختلف خود را در نمای داخلی، فضای خارجی و ورودی بناها، هویت و ارزش خاصی را در مسیر تحول زیبایی شناسانه اش می نمایاند.
تزیینات آجرکاری را نمی‌توان از معماری جدا کرد، اما به مراتب می توان نشانه های تاریخی، هویت اجتماعی و ارزش های فرهنگی را از آن ها دریافت کرد.
بعد از دوره ی سلجوقی، معماری معاصر با ظهور گچ، کاشی و تزیینات کاشی‌کاری، کاربرد تزئینی آجر در بناها کمتر شد. در دوره ی قاجار به علت اهمیت یافتن فضای نماهای بیرونی به صورت متنوع و متفاوت نسبت به گذشته، برای تزیین بار دیگر استفاده از آجر در نما گسترش یافت. آجر ‌‌تراشی بیشتر در نمای ساختمان ها، به ویژه سر در خانه‌ ها، با نقش ‌ها و طرح‌ های گیاهی و ردیف های قطاربندی مقرنس شده، مورد استفاده قرار گرفت. اجر کاری تزیینی در شهر‌های مختلف ایران، به ویژه تهران، تبریز، شیراز، سمنان، اصفهان و دزفول که به شهر آجر معروف است، بسیار رونق داشت. در دزفول ۶ نوع سبک مختلف آجرکاری وجود داشت، خوون چینی، و ۵ نوع دیگر آجرکاری با نام گره‌کاری یا آجر ‌‌تراش که اساس طرح‌ های مختلف بوده و آجر را به وسیله تیشه شکل می‌دادند. این‌گونه تزیینات تا اواخر دوره پهلوی اول ادامه داشت. با رواج معماری مدرن، رنگ و چهره شهرها و خانه ‌ها دگرگون شد و مصالحی دیگر چون سیمان، آهن وسنگ جایگزین آجر گردید. به علت نبود معماران حاذق در این زمینه، و آشنا نبودن استادان و طراحان با این‌گونه تزیینات، همچنین سخت و وقت‌ گیر بودن ‌‌تراش آجر، و نیاز به سرعت در ساخت ساختما‌‌‌ن ‌های نو، و از طرف دیگر گرایش به معماری غرب و دیدگاه نه چندان مناسب به معماری قاجار، سبب شد تا این فن از رونق بیفتد و از آن در معماری جدید، به صورت دنباله دار استفاده نشود.

اقلیم معماری ایران با ساخت بناهای آجری سازگار است که قدمت شش تا هفت هزار سال دارد.