ویژگی‌ ها آجرکاری تزیینی در دوره های اسلامی
آجرکاری تزیینی در دوره های اسلامی، شیوه ‌ای از معماری است که تحت تأثیر فرهنگ اسلامی به وجود آمده و دارای چند ویژگی می باشد:

معماری جهان اسلام
همان گونه که از نام آن مشخص است این سبک از معماری گستره ‌ای از جهان می‌شود که با عنوان جهان اسلام شناخته شده است. معماری این کشورها تحت تأثیر ایدئولوژی اسلام، در طول زمانی مشخص قرار گرفته و به همین خاطر دارای برخی ویژگی ‌های مشترک شده اند.

گستره مکانی
در گستره مکانی جهان اسلام، آجرکاری تزیینی در کشورهایی، از جمله هند، افغانستان، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، ایران، عراق، ترکیه، سوریه، فلسطین، مصر، تونس، الجزایر، مراکش (مغرب) رواج داشته ‌است.

گستره زمانی
گستره زمانی معماری جهان اسلام را می‌توان از سال های اولیه ظهور اسلام، تا پیش از گستردگی عام معماری مدرن دانست. با این حال نمی‌توان این گستردگی و نقش اثر گذار در معماری را در همه مناطق یکسان شمرد.

کاربرد آجرکاری تزیینی
هنر اجر کاری در معماری معاصر، نشان دهنده چگونگی گسترش آن، در طی پانزده قرن گذشته است. در هر دوره بناهایی با ویژگی های مختلف در روستاها، شهرها، جاده ‌های کاروانی، مناطق کویری، گذرگاه ‌های کوهستانی و شهرهای ساحلی ایجاد شده، که هر کدام کاربردهای متفاوت داشته‌ اند.
اهمیت اجرکاری تزیینی وقتی آشکار می‌شود که بدانیم در بناهای این دوره به کاربرد مادی و معنوی بناها که از مهمترین ویژگی های آن بوده، توجه شده است.

به طور کلی بناهای تزیینی دوره معاصر را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:
۱٫ بناهای مذهبی: شامل مساجد، آرامگاه ‌ها، مدارس، حسینیه ‌ها، تکایا و مصلی ‌ها.
۲٫ بناهای غیر مذهبی: شامل پل ها، کاخ ها، کاروان‌سراها، حمام ها، بازارها، قلعه ‌ها و آب انبارها.

در دو گروه فوق از بناهای دوره اسلامی، مکانی برای عبادت، تجارت و سکونت وجود داشته است. استفاده از مسجد، آرامگاه، مدرسه، کاخ، کاروان سرا، تشابه عملکردی در گستره جهان اسلام دارند.
تزیینات آجرکاری در بناهای آرامگاهی خرقان در استان قزوین، از دوره سلجوقی به بر جای مانده است. تنوع استفاده از آجر، این بنا را به موزه آجرکاری تبدیل کرده است. در مجموع برج های خرقان از لحاظ معماری و همچنین تزیینات وابسته به آن، تأثیرات فراوانی بر معماری پس از خود در داخل کشور و خارج از آن داشته و هم اکنون نقش ها و طرح های تزیینی این دو برج جایگاه مهمی در گرافیک معاصر ایران داشته و خواهد داشت.

بی تردید هنر آجر کاری در معماری ایران، قدیمی ترین و پرکاربردترین هنر تزیینی در فرآیند تاریخی خود بوده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.